Euskal Herriko 25 (euskal) diskorik onenak, Sustatuzaleen iritzian
Aste batzuk pasatu dira Rockdelux aldizkariko disko-zerrendaren inguruko iruzkina sustaturatu zenetik, eta euskal disko onenen zerrenda alternatibo bat osatzeko deiak hainbat erantzun jaso zituen. Hau da emaitzen nolabaiteko laburpena. Abenduaren 23ra arteko erantzunak jasoko ditugu.
Albistea plazaratu zenetik hogeita hamapiko erantzun izan genituen, eta horietatik hogeitaka batzuk zekarten zerrendarako proposamen alternatiborik. Asier Sarasua eta Iban Arantzabal kamaraden laguntza paregabearekin, datu-base bat osatzen joan gara, eta hauxe litzateke emaitza, Rockdelux-ena bezain arbitrarioa, ziurrenik, baina sustatuzaleen iritzia jasotzen duena, nolabait.
Guztira laurogei bat disko aipatu ziren, zeinetatik, zenbaki biribil bat hartzearren, 25 aukeratu baititut, aipu bat baino gehiago jaso zuten disko gehienak multzo horretan sartzen direla kontuan hartuta.
Euskarazko 25 diskorik onenak
Hauek dira, ondorioz, sustatuzale batek etxean eduki beharko lituzkeen 25 disko euskaldunak, ordenatuta:
- Hertzainak, Hertzainak (Soñua, 1984).
- Ruper Ordorika, Hautsi da anphora (Xoxoa, 1980).
- Itoiz, Espaloian (Elkar, 1985).
- Mikel Laboa, Bat-hiru (Herri Gogoa, 1974).
- M-ak, Barkatu ama (IZ 1989).
- Bap!!, Zuria beltzez (Basati Diskak, 1992).
- Dut, At (Esan Ozenki, 1996).
- Xabier Montoia, Beti oporretan (Esan Ozenki, 1995).
- Negu gorriak, Borreroak baditu milaka aurpegi (Esan Ozenki, 1993).
- Ruper Ordorika, Gaur (Esan Ozenki, 2000).
- Su Ta Gar, Jaiotze Basatia (IZ, 1991).
- Lisabö, Ezarian (Esan Ozenki, 2000).
- Miztura, Begura (Metak, 2003).
- Errobi, Ametsaren bidean (Elkar, 1979).
- Negu Gorriak, Salaam, agur (Esan Ozenki, 1996).
- Zein?, Seiheun eta bi (Metak, 2003).
- Negu Gorriak, Gure jarrera (Esan Ozenki, 1991).
- Ama Say, Say ama (Esan Ozenki, 1994).
- Delirium Tremens, Ikusi eta Ikasi (Oihuka, 1989).
- Fermin Muguruza, Inkomunikazioa (Metak, 2002).
- Pilt, Denbora (Esan Ozenki, 1998).
- Petti, Amets bat (Gaztelupeko Hotsak, 1999).
- Anari, Habiak (Esan Ozenki, 2000).
- Mikel Laboa, 14 (Elkar, 1994).
- Hiru Truku, Mendebaldeko Euskal Baladak I (Nuevos Medios, 1994).
Puntuak nola eman ditugun
Ponderazioa, beti ere eztabaidagarria, honela egin da: zerrenda indibidualetan agertzen zen lehenengoari 6 puntu, bigarrenari 5, eta abar; seigarrenetik aurrera, puntu bana. Ordena ezartzerakoan, berdinketa kasuetan aipu gehiena zituena hobestu da. Oinarri estatistikoa txikia izanik, edozein botok nahikotxu alda dezake ordena, normala denez gero; baina zerrenda hau beti izango da behin-behinekoa, noski.
Zenbait bitxikeria
Orain artekoari begiratuta, zenbait datu interesgarri ikusten ditut.
- Oinarri estatistikoa ahula izanik ere, nekez desbankatu ahal izango da Hertzainaken lehenengo LP homonimoa aurreneko postutik: bera da aipu gehien eta, hipotesian, puntu gehien jaso dituena, alde handiarekin.
- Disko gehien aipatuta dituen artista, zerrendetan, Ruper Ordorika da: zazpi guztira (zortzi, Hiru Trukuren lehenengoa kontuan hartuz gero). Ondoren Negu Gorriak dator, bost aipurekin, eta Bap!!, Itoiz, Kortatu eta Mikel Laboa, hirurekin.
- Aipu bat baino gehiago izan dituzten diskoak, baina zerrendan azaltzen ez direnak, guztiak bidaltzaileen zerrendetako postu baxuenetan agertzen zirelako, hauek dira: Ruper Ordorika, Ni ez naiz Noruegako errege (Elkar, 1983); Oskorri, Alemanian euskaraz (Elkar, 1984); Negu Gorriak, Negu Gorriak (Esan Ozenki, 1990); Akauzazte, Ur gardenak (Esan Ozenki, 1998); Su Ta Gar, Hortzak estuturik (Esan Ozenki, 1992); Juan Carlos Perez, Atlantic River (Elkar, 1994); Kortatu, Kolpez kolpe (Oihuka, 1988); Kepa Junkera, Bilbao 00:00h (Resistencia, 1998); Kuraia, Kuraia (Metak 2001); eta EH Sukarra, EH Sukarra (Esan Ozenki, 1992).
- Atentzioa eman dit azken aldiko "izar" batzuen presentzia urriak sustatuzaleen zerrendetan: esaterako, Kepa Junkerarena (disko bakarra, bi aipu, nahikoa postu baxuetan) eta Mikel Urdangarinena (aipu bakarra).
- Bestalde, lehenengo hogeita bost disko horien banaketa kronologikoa, hamarkadaka, hau izango litzateke (beti ere kontuan hartuta 0-z amaitzen diren urteak aurreko hamarkadakotzat jotzen ditudala, hots, 1990eko disko bat 80.eko hamarkadakoa litzateke, etab.): 1970.eko hamarkadako diskak 3 (%12); 1980.ekoak 4 (%16), baina zerrendaren lehenengo postuak kopatzen dituzte; 1990.ekoak 15 (%60), gehiengo absolutua beraz; 2000.ekoak 3 (%12).
- Euskaraz kantatzen ez duten zenbait talderen diskoak agertu dira zerrendetan: SA, No intente hacer esto en su casa (MilAGritos, 1998); Eskorbuto, Eskizofrenia (Twins, 1985); Wagon Cookin, Appetizers (El Diablo!, 2002); Kortatu, Kortatu (Oihuka, 1985); Parafünk, Epílogo (Novophonic, 1997); Family, Un soplo en el corazón (Elefant, 1994). Beste zerrenda bat egiten hasteko abiapuntua?
"Lehiaketa" honekin jarraitzeko prest?
Hau ariketa bat besterik ez da (eta akatsen bat edo beste izango du, seguru); egunkari elektronikoek planteatzen dituzten inkesta horiek bezala, ez dauka inolako balio estatistikorik, eta guztiz eztabaidagarria da. Jarrai dezakegu osatzen, nahi izanez gero. Eta eztabaidan. Animatzen?
Erantzunak
Iban Zalduak orain arteko botuen araberako lehenengo 25 diskak aurkeztu dizkigu.
Hementxe aipamenen bat jaso duten diska guztien zerrenda. Zure gustukoenak ere hor daude?
Akauzazte. Ur gardenak
Ama Say. Ikusi ditut umeak kalean ametsak akatzen
Ama say. Noiz pop
Ama Say. Say ama
Amodio. Vol.I
Anari ta Petti. Anari ta Petti
Anari. Habiak
Anestesia. Anestesia Cerebral
Anestesia. Gorrotoaren ahotsa
Baldin Bada. Lur azpian bukatuko duzue
Balerdi Balerdi. Ez gara galdu
Bap!! Bide huts, etxe huts
Bap!! Lehertzeko garaia
Bap!! Zuria beltzez
Berri Txarrak. Libre
Beti Mugan. Oreka desorekan
Bide Ertzean. Bide Ertzean
Borrokan. Borrokan
Danba. Esamesaka
Danba. Frango Funts (Danba)
Delirium tremens. Ikusi eta Ikasi
Delirium Tremens. Zuzenekoa
Dut. At
Dut. Dut
EH Sukarra. EH Sukarra
Errobi. Ametsaren bide
Errobi. Bizi bizian
Errobi. Errobi
Eskorbuto. Mucha policia, poca diversión
Etsaiak. Gerra zikina
Etxamendi eta Larralde. Antologia
Family. Un soplo en corazón
Fermin Muguruza eta Dut. Ireki ateak
Fermin Muguruza. Inkomunikazioa
Gari. Eguzki berritan zaude
Gari. Gari
Haizea. Haizea
Hertzainak. Hertzainak
Hertzainak. Zuzenean
Hiru Truku. Mendebaldeko Euskal Baladak I
Itoiz. Alkolea
Itoiz. Espaloian
Itoiz. Ambulance
Itoiz. Eremuko dunen atzetik dabil
Jabier Muguruza. Boza barruan
Joseba Tapia. Agur Intxorta maite
Jotakie. Joxemai beltza
Joxe Ripiau. Paradisu zinema
Juan Carlos Perez. Atlantic River
Kepa Junkera. Bilbao 00:00h
Kortatu. Azken guda dantza
Kortatu. Kolpez kolpe
Kortatu. Kortatu
Kuraia. Kuraia
La Polla Records. Lehenengo zuzenekoa
Lisabö. Ezarian
M-ak. Barkatu ama.
M-ak. Mmmmmmm...
Mikel Laboa. Zuzenean
Mikel Laboa. 14
Mikel Laboa. Bat-hiru
Mikel Urdangarin. Espillue
Mikel Urdangarin. Aitzetan
Miztura. Begura
Negu gorriak. Borreroak baditu milaka aurpegi
Negu Gorriak. Gora herria
Negu Gorriak. Gure jarrera
Negu Gorriak. Negu Gorriak
Negu Gorriak. Salaam. Agur
Oskorri. Alemanian Euskaraz
Oskorri. Plazarik plaza
Parabellum. Bronka en el bar
Parafunk. Epilogo
Petti. Amets bat
Pilt. Denbora
Rafa Rueda. Kea
RIP. No te muevas
Ruper Ordorika. Dabilen harria
Ruper Ordorika. Hautsi da anphora
Ruper Ordorika. Bihotzerreak
Ruper Ordorika. Ez da posible
Ruper Ordorika. Gaur
Ruper Ordorika. Ni ez naiz Noruegako errege
Ruper Ordorika. So'ik so
SA. No intente hacer esto en su casa
Sorotan Bele. Sorotan Bele.
Su Ta Gar. Hortzak estuturik
Su Ta Gar. Jaiotze Basatia
Tapia eta Leturia band. Tapia eta Leturia band
Txomin Artola. Belar Hostoak
Txuma Murugarren. Gauak, neskak eta maletak
Underribi. Illusions, Beti Mugan, Orgasmic Toothpics eta Dut
Wagon Cookin. Appetizers
Xabier Lete. Ni naiz
Xabier Montoia. Beti oporretan
Xabier montoia. Lagunak, adiskideak...eta beste hainbat etsai
Zarama. Dena ondo dabil
Zarama. Indarrez
Zein?. Seiehun eta bi
Euskal diskorik onenak euskaraz kantatzen duten taldeez ari garela ulertzen dut. Baina, euskal taldea definitzeko hizkuntzaren irizpidea egokiena al da?
- Niri disko instrumental bat gustatzen bazait, sartuko al litzateke euskal musikan hizkuntzaren irizpidea erabilita?Makala dj-aren disko elektronikoa adibidez
- Disko batean abestien erdiak gazteleraz eta beste erdiak euskaraz badira, hizkuntzaren irizpidea erabilita euskal taldea al da?
-Manu Chaok frantsesez kantatzen duenean frantziar kantaria da, bale, eta espainolez kantatzen duenean?
Ez al da hone Euskal Herrian ekoizten den guztiari euskal-ekin definitzea, eta kitto.Diot.
Nik ere, Nick Hornbyk legez ene lista xumea burutzea erabaki diat:
1. Atom Rhumba- Backbone Ritmo
2. Negu Gorriak-Borreroak baditu milaka aurpegi
3. Itoiz-Alkolea (ez da agian kantarik biribilenak dituen diska, baina gaur bezalako egun baterako ideala)
4. Akauzazte- Azalberritan
5. Hertzainak- Hertzainak
6. The Allnighters- Ten Long Years
7. Ruper Ordorika- Ni ez naiz Noruegako errege
8. The Hot Dogs- Rock and Roll Army 69
9. Cancer Moon- Moor Room
10. Juan Carlos Perez- Atlantic River
11. Deloreran- Delorean
12. El Inquilino Comunista- Bluff
13. Dut- At
14. M-ak- Barkatu Ama
15. Jotakie- Joxemai Beltza
16. Su Ta Gar- Jaiotze Basatia
17. Lisäbo- Ezarian
18. Audience- Second Handed
19. Beti Mugan- (Filosofi aldaketak kanta azaltzen den diska, nahiko azal elegantea daukana eta Jack Kerouacken zitak)
20. Kortatu- Greatest Hitsen bilduma bat
21. Anari- Habiak
22. Petti eta Etxeko Uzta-
23. El Desván del Macho- Lumbar
24. Eskorbuto- Los Demenciales Chicos Acelerados
25. Ama Say- Say Ama
On egin!!!!!
- Hamar euskal diskorik onenen zerrenda ematen duten guztien artean egingo da lau diskoen zozketa; artikulu honetan zerrenda eman dutenekin batera, aurreko aldian botoa eman zutenak ere sartuko dira.
- Gomendaten dizuegu hamar disko baino gehiagoko zerrenda ez ematea. Nahi izanez gero, eman ditzakezue gehiago, baina botoen zenbaketa egiterakoan lehenengo hamarrak bakarrik hartuko dira kontuan.
Ez dakit, oso komenigarria den, honelako zerrendetan murgiltzea, baina, tira, nire zerrenda orain arte aipatu gabeko 10 diskok osatzen dute, underground-zerrenda edo deitu ahal dioguna. Ez dira oso disko zaharrak ere.
maddi oihenart - mixek etxekopar .... arbaila
tapia eta leturia band - tapia eta leturia band
etxamendi eta larralde - antologia
akauzazte - azalberritan
xabier montoia - lagunak, adiskideak...eta beste hainbat etsai
ama say - noiz pop (ziurrenik, EHn egin den benetako zuzeneko kontzertu bakarra, tranparik gabekoa, alegia)
señor no - no mundo
borrokan - borrokan
atom rhumba - dirt shots
onddo - errepideak ez ditut maite
Uohhhhhhhhh Deustuko Eskenatokitik:
Horra hor nire hamar Kuttunenak:
+ bap!: Bap!!, Zuria beltzez (Basati Diskak, 1992).
+ bi: Anari, Habiak (Esan Ozenki, 2000).
+ hiru: Deabruak Teilatuetan, Itsu-mutu-gor (Esan Ozenki)
+ lau: Ama Say, Noiz Pop!
+ bost: La Polla Records, Donde se habla
+ sei: Hilzorian, Hilzorian
+ zazpi: Cicatriz, Inadaptados
+ zortzi: Nuevo Catecismo Catolico, (1.diska - Aquí llega Dios?)
+ bederatzi:Underribi. Illusions, Beti Mugan, Orgasmic Toothpics eta Dut
+ hamar:Les Mecaniciens (1. diska)
Ongi izan, Txoteo
41 urte ditut eta ez naiz bereziki musikazalea. Baina zerrenda ikustean eta diska gehienak ez ditudala ezagutzen konturatzean zera gogoratu dut, duela hamabost bat urte Espainiako diskorik salduena hilabete luzeetan Los Panchosen bilduma izan zela, irrati eta telebistako modernilo guztien desesperaziorako.
Zuen zerrendan ez dago ez Xabier Lete, ez Benito Lertxundi ezta Imanol. Ez dut uste, beraz, zerrendaren iritziak bat egiten duenik errealitaterarekin, edota beste ondorio bat atera daiteke, 40 urtetik gorako jendeak ez duela Sustatu erabiltzen.
Ondo izan
Nire zerrenda ezin izan dut 10era mugatu, eta ordena jartzea ere zaila egiten zait. Hor doa:
- Salda badago - Hertzainak
- ... eta maita herria üken dezadan plazera - Benito Lertxundi
- Ez da posible - Ruper Ordorika
- Ikusi eta ikasi - Delirium Tremens
- Bostak bat - Zarama
- Espaloian - Itoiz
- Kolpez kolpe - Kortatu
- Pantxoa eta Peio - Pantxoa eta Peio
- Xabier Lete - Xabier Lete
- Bat hiru - Mikel Laboa
- Antton Valverde - Antton Valverde
- Borreroak baditu milaka aurpegi - Negu Gorriak
- Lurralde Kolpatuak - Baldin Bada
- Alemanian euskaraz - Oskorri
- Plataforman - Danba
2 aste inguru pasa ditudanean nire zerrenda pentsatzen, hauxe da nire iritzia:
Onena: Negu Gorriak - Borreroak Baditu Milaka Aurpegi
Bigarrena: Kortatu - Azken Guda Dantza
Hirugarrena: Itoiz - Espaloian
Laugarrena: Fermin Muguruza - Zuzenean Bartzelonan
Bosgarrena: Su Ta Gar - Jaoitze Basatia
Seigarrena: Hertzainak - Hertzainak
Leina: Itoizen "Eremuko dunen atzetik dabil...".
Bigarnena: Oskorriren "Alemanian Euskaraz".
Irorgarnena: Negu Gorrien "Salaam. Agur".
Laugarnena: Ruper Ordorikaren "Ez da posible".
Borzgarnena: Kuraiaren "Kuraia".
Seigarnena: Hertzainen "Hertzainak".
Zazpigarnena: Fermin Muguruzaren "Dub manifest"
Zortzigarnena: Ruper Ordorikaren "Gaur"
Bedratzugarnena: King Mafrundiren "Diah!"
Eta amargarnena: Benito Lertxundiren "Zuberoa / Askatasunaren semeei"
1.La Secta "Blue tales" -Munster records-
2.El Inquilino Comunista -Radiation records-
3.Cancer Moon "Hunted by the snake"
4.Nuevo Catecismo Católico "Ncc" -Goo records-
5.Dut "Askatu korapiloa" -Esan ozenki-
6.Amasay "Ikusi ditut umeak kalean..." -Esan Ozenki-
7.Miztura "Begura" -Metak-
8.Cancer Moon "Moor room" -Radiation records-
9.Anari "Habiak" -Esan Ozenki-
10.Atom Rhumba "Backbone ritmo" -Munster records-
aupa musikazaleok!!
hemen dekozue nire kuttunenak:
1.- BAP: Zuria beltzez
2.- Anari: Habiak
3.- Itoiz: Espaloian
4.- Ama say: Say ama
5.- Pilt: Minus
6.- Split 77: Mentura
7.- Ruper Ordorika: Dabilen harria
8.- Su ta gar: Jaiotze basatia
9.- Danba: Frango funts
10.- Delirium Tremens: Hiru aeroplano
Hau da nire zerrenda:
1. NEGU GORRIAK - Borreroak baditu milaka aurpegi
2. AMA SAY - Say ama
3. KORTATU- Azken guda dantza
4. ANARI- Habiak
5. Pi.L.T.- Denbora
6. MIKEL LABOA- Bat Hiru
7. KASHBAD - Distantzia
8. FERMIN MUGURUZA- Brigadistak Sound System
9. RUPER ORDORIKA- Gaur
10. EL INQUILINO COMUNISTA - Bluff
1 Cicatriz "Inadaptados"
2 Kortatu "El estado de las cosas"
3 MCD " De ningún sitio a ninguna parte"
4 NCC "1.530 segundos"
5 Brigada Criminal "nire mandamentuak"
6 Negu Gorriak "Borreroak baditu milaka aurpegi"
7 Hertzainak "Hertzainak"
8 Tjuana in blue "Sopla, sopla"
9 Obligaciones "Iwo Jima-party"
10 BAP "Txuria beltzez"
> 1. Hertzainak, Hertzainak (Soñua, 1984).
> 2. Ruper Ordorika, Hautsi da anphora (Xoxoa, 1980).
> 3. Itoiz, Espaloian (Elkar, 1985).
> 4. Mikel Laboa, Bat-hiru (Herri Gogoa, 1974).
Horietxek dira, momentuz, diskorik onenak sustatuzaleendako. Zerrenda hori jakinarazi diegu Elkar diskoetxekoei, eta lehenengo lau postuetan dauden diskoak Elkarrekoak direla jakinda...
Zuen iritzia ematen baduzue zozketan parte hartuko duzue orain arte erantzun dutenen moduan. Esan zein disko diren zuendako gogokoenak. Erantzuna ematen duten sustatuzaleen artean zozketa egingo dugu eta oparituko dizkiogu sustatuzale bati lau CD horiek. Horixe Sustatu eta Elkarrek ematen dizuen aukera.
Animo! Eman zure disko onenen zerrenda.