Juan Jose Araolaza Lahidalga (Zizurkil 1943-5-13) atzo hil zen Eibarren. Euskaltzale ezaguna eta saiatua izan zen, Elgoibarko eta Eibarko gizarte bizitzan eta euskaltzaleen artean ezaguna, eta baita podologo gisa egin zuen lanagatik. Tanatorioan zainduko du familiak gaur arratsaldez eta bihar larunbat goizez, eta hileta bihar 19.00etan izango da Eibarren (ikus eskela).

Gasteizko GEU euskaltzale elkarteak antolatu ohi duen Mikroipuin lehiaketaren 5. edizioa jarri du martxan. Apirilaren 28a bitartean martxan dago Twitter bidezko mikroipuin bilketa. Gai zehatz baten inguruko mikroipuin izan bekarko dira: Mina.

Urtarrilean iragarri zuen Hitz Zentroak Latxa, euskarazko lehen LLM edo hizkuntza eredu handia, adimen artifizialeko ariketak ahalbidetzen dituen tresna. Orain, bere funtzionamenduari buruzko datuak bildu eta argitaratu dituzte. Euskarazko zenbait ariketa planteatuz sistemari, emaitza bikainak eman ditu. Mikel Artetxe adimen artifizialeko adituak laburbildu duenez, "Latxak %60,6 ateratzen du EGAko atarikoetan, ordainpeko ChatGPT onenak baino gehiago. Eta hori ez dugula horretarako entrenatu zuzenean!".

Datorren astean, apirilaren 15etik 17ra, Sormenaren Mundu Foroa (CWF24) egingo da EAEko hiru hiriburuetan (Bilbo, Gasteiz eta Donostia). Biltzarraren leloa hau da: "Kultura- eta Sormen- ekosistemak: Gobernantza-ereduak eta Berrikuntza".

Iazko azaroan Zinebi jaialdian estreinatu zen Arantzazu dokumentala, baina berriki hasi du herriz herriko emanaldi sorta bat sustapeneko webgune batekin: aukerak izango dira beraz filma ikusteko datozen asteetan. Eta merezi du, Arantzazuko santutegiaren historia eta bertako frantziskotarren bizipenak jasotzen dituen lan gomendagarria baita.

Euskaltzaleen Topaguneak 'Gero eta aldeko gehiago gizartean' ikerketa aurkeztuko du jardunaldi batean apirilaren 17an, Iruñean. Nafarroan euskararen aldekotasuna handitzeko diskurtso berriak eta argudioak aurkeztuko dituzte bertan.

Herenegungo Ipar Amerikako eguzki eklipse totalaren albistean Euskal Herrian 2026an izango denaz aurreratu genizuen zerbait. Detaile osoz informatzen duen webgune bat topatu dugu, eta horrekin eta datu batzuekin, artikulu osagarria egiteko aitzakia da hau.

Datorren astean egingo da berriro Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) antolatutako zientziari buruzko umorezko bakarrizketen saioa, Barredromoa. Hitzordua izango da UEUren egoitza akademikoan, Markeskuan, apirilaren 176an 18.00etan.

Euskal Wikilarien Kultur Elkarteak gidatzen duen Ikusgela proiektuak literaturako klasikoen inguruko bideoak egiteari ekin dio, Safo olerkigile greziarraren bideo batekin. Ikusgelak 72 dibulgazio-bideo argitaratu ditu gaur-gaurkoz: Filosofia, Ekonomia, Euskal literatura, Ingurumena, Erronka Digitalak eta Zortziko txikian sailetan banatuta. 2022an aurkeztu zen ekimena, eta ikasturtean zehar astero bi bideo argitaratzen ditu. Hurrengo asteetan, beraz, Literatura Unibertsaleoak izango dira.

Pasa den asteburu honetan Doraemonen 100 bat atal, 2015. eta 2018. urteen arteko ekoizpenak, igo dituzte Primeran plataformara, euskarazko audioarekin noski, eta azpititulu euskarazkoen gainera. Dragoi Bolarekin batera, euskaraz ETBn ikusi ahal izan den marrazki bizidunen serie oparoenaz gozatzeko aukera.

Donostiako Giza Eskubideen 21. Zinemaldia apirilaren 12tik 19ra egingo da. 26 film luze eta 19 film labur programatu dira, eta horien artean Indarkeriaren oi(h)artzunak euskarazko filmaren estreinaldia izango da, Tamara Muruetagoiena aktibistaren esperientziaren inguruko dokumentala.

2017an hasi ziren martxan Amazon Go dendak Seattle hiriko adibide batekin. Dendaririk gabeko denda fisiko berritzailea omen zen: kontu bat ireki sisteman, denda fisikoan sartu, jarri saskian produktuan, irten, eta kamera, sentsore eta adimen artifizialeko zerbaitek zure erosketak konputatu eta ordainaraziko zizkizun kontu korrontetik. Aste honetan jakin da milaka langile (urrutiko dendariak) ari zirela Indian sistema monitorizatzen eta erosketak begiz eta eskuz konputatzen; eta kaleratu egingo dituzte sistemak itxura batean ez duelako etorkizunik horrela.

Bihar astelehena, apirilak 8, eguzki eklipse total bat ikusiko da Ipar Amerikan, Estatu Batuetako geografiako eremu zabal batean. AEBetan izateak arrabots mediatiko handia ekarri duela dirudi, ikusiko ditugu hainbat irudi bihar... Baina Euskal Herriari dagokionez ere ez dugu asko itxoin beharko, eguzki eklipse totala izango dugu 2026ko abuztuaren 12an.

Espainiako gizonezko futboleko Errege-kopa jokatzekoa da gaur larunbata apirilak 6 Sevillan, Athletic Club eta Mallorca taldeen artean. Entzungo zenuten zerbait, ze oso komentatua izaten ari da. Besteak beste, Antena3 telebistari eskandaluzkoa iruditu zaio nonbait Sevillan antolatu duten fanzone edo zaletuentzako ferian, Athletic Hiria delako batean, zerbitzariak kontratatzeko euskara jakitea komeni zela. Tira, ezer eskandaluzkoa bada, zabaldu diren lan baldintzak izan dira.

Egun gutxi batzuk (datorren astea, izatez) geratzen zaizkio Donostiako San Telmo Museoan Garuna(k) erakusketari. Eta azken aste honetan, ekitaldi interesgarri bat BCBL ikerketa zentroko Ihintza Malharin ikertzailearen hitzaldia: "Hizkuntza, garuna eta elebitasunaren arteko lotura", museoan asteartean (apirilak 9), 19.00etan.