Botilaratutako uraren auzia

Hemen edozein jatetxetara joaten garenean eta ura edan nahi badugu, botilako ura ateratzen digute. Frantziako estatuan, edonora joanda ere, txorroko ura duen botila jartzen dute mahai gainean, gatzontziarekin batera. Izendun ura nahi izanez gero, eskatu egin behar.

Uste dut, Donostiako udalak horrelako ekimen bat plazaratu zuela orain pare bat urte, nobedade itzela balitz bezala. Funtzionatu du? segitzen dute?

Ene ustez, fenomeno snob horretan bi indarrak ados jarri dira: bezeroak osasun perfektua nahi du (erretzaile bada ere) eta horixe bermatuko omen dio botilako urak, alkoholik gabeko garagardoak, marka ezaguneko bio-jogurtak, halako margarina light desoxidatzaileak, neskafe biologikoak, eko-surimi ezin garestiagoak eta hiltegiko zabor guztien kondarrekin osaturiko hanburgesa probiotikoak. Fabrikatzaile edo ostalaria, berriz, konforme: to ura, to jaki jangaitz ezin prozesatuagoak urre prezioan, diru gabeziak sendatuko zaituelako (edo "... kateak itsusiak baitira hilotzaren gorputzean").

Hau da, snobismoa gehi negozioa, bizi luzeko bikotea.

Ura botilaratzea Australiako tokiren batean debekatua dute, sen on-onez.

Euskal Herrian ura bildu, garbitu, araztu, fluorra erantsi, kloroa erantsi, laginak behatu... fabriketako motorrak freskatzeko bakarrik?

Bai, egin zuten. Baina badakizu, paperetan agertu ondoren, akabo. Ez dute asko bultzatu, ez. Tabernetako lobby-a handiaren errua?.

Botilak ebitatzea bada kontua, botilaratutako edari guztiak izango dira kaltegarri ezta? ze Mirinda edo Carlsberg ekoiztea ez da ba Altzolako ura ekoiztea baino ekologikoago izango? Eta egarria kentzeko, ura onena. Horri uko egingo diozula sinatzeko prest, Iturri?

Bestalde, bideoan diote gusto neurketetan gehienek kanillako ura nahiago dutela botilakoaren aurretik. Gehienek hala esaten badute, konforme. Baina nik ez, nik ez dut hori uste; gutxiengokoa izango naiz, baina naizen bezala naiz. Nik duda barik esaten dizut dastamenak gidatuta nahiago dudala botilakoa kanillakoa baino, eta igarri egiten dudala, Eibarren edo Donostian, noiz den grifokoa. Eta horregatik erosten dut.

Plastiko gutxiago gastatzearren, 5 edo 8 litroko ontziak gehienetan. Botila hutsa poto horian uzten dut beti, gero handik Indiara bidaltzen ote duten (bideoan esaten duten bezala), ba ez dakit, baina espero dut ezetz. Igual galdetuko diet Twitterren Atez Atekoei, asko dakite eta prestuak baitira erantzuten (Gipuzkoako Foru Aldundiak, berriz, berba politak bai baina ez du erantzunik ematen Twitterren hala agindu arren).

Luistxo, zuk esan duzu: "Botilak ebitatzea bada kontua, botilaratutako edari guztiak izango dira kaltegarri ezta? ze Mirinda edo Carlsberg ekoiztea ez da ba Altzolako ura ekoiztea baino ekologikoago izango?"

Ba, Eibarren bada ekologikoagoa Altzolako ura edatea, Mirinda baino, edo Insalus baino. Eta garraioan dago gakoa.



Beste alde batetik, ez da ahaztu behar gu umeak ginean, botilen "kaskoak" itzuli egiten zirela dendara, eta dirua itzultzen zigutela. Berrerabili egiten ziren. Orain, bai plastikozkoak, bai kristalezko botilak erabilera bakarrekoak dira; beraz, ekoizpeneko energia guztia erabilera bakar baterako baino ez da. Indiara bidali eta hemen birziklatu, tontakeria hutsa. Birziklatzea azken pausua delako, objektuaren azken erabilera. Kontsumoa gutxitzean eta berrerabilpenean dago gakoa.



Esate baterako, enbalajeetan alferrik galtzen den material eta energia guztia ikaragarria da. Gero dena kontenedorera botatzeko. Txip aldaketa behar dugu

Luistxo, eta Urkuzuko ura edo botilakoa, zein nahiago?

Leriek dio gaur egun botila guztiak erabilera bakarrekoak direla...ba ez pentsa... jendeak erabilera alternatibak aurkitu ditu plastikozko botilentzat behintzat...

Hona hemen adibide bitxi eta dibertigarri bat:
Urezko koheteak

Kaixo!

Luistxo, ez dakit Donostiakoarekin zehazki zer egiten duten baina badakit Hernanikoa behintzat Urnietara eramaten dutela.

KOntua edozein ontzirekin gutxitzen saiatzea dela iruditzen zait niri, eta uraren kasuan baso bat ur edo jarra bat eskatzea da kontua. Duela urte batzuk arazorik gabe ateratzen zizuten ia toki guztietan jarra bat ur, orain gutxi ikusten dira...

Urkuzukoa. 15 urte bete nituen arte edo, Eibarko etxean Araneko edo Urkuzuko iturrietako ura eraten genuen, ez besterik. Makina bat biaje eginda nago marmitekin etxetik.

1982ko ufaletan gogoan daukat zelan Urkuzua osorik egon zen txokolate koloreko ur lokaztuarekin estalita, eta ufalaren nibela iritsi zen Urkuzuko iturriko txorrotik 10 bat zentimetrora; baina handik, txorro horretatik, ur garden gardena zetorren, betiko indarrarekin, eta kanillakoan ez daukan gustoarekin.

@leire & @loveof74: Donostiako pitxar horrena tontakeria galanta zen ze kobratu egiten zizuten! Erretiratu dituzten ez dakit, baina ETBko Kalifornia programan badaukate bat oraindik eta erabiltzen dute. Han izan nintzen maiatzean, eta kontua da Luis Mendizabal aurkezleak gonbidatzen zaituela zerbait edatera eta berak gauza bera eskatzen duela. Nik ura eskatu nuen, baina jakin izan banu kanillakoa eman behar zidatela ontzi horretan, tequila eskatuko nukeen!

Botila guztiak dira kaltegarriak, baina niri etxeko txorrotan ez zait ez zerbezarik ez eta Mirindarik ateratzen, ura bai ordea.

Uraren zaporea gustoko ala ez oso pertsonala da, donsotiakoa nire iritziz balekoa baina gehiago da, Eibarkoa ez dut ezagutzen, hala ere argumentazio berarekin esan daiteke erosoagoa dela zakar guztia poltsa berdinera botatzea, edo eta donostiatik bilbora autoz joatea pesarekin joan ordez. Twiterren diozun bezala kontraesanak, denok ditugunak dira, batzuk gehiago besteak gutxiago. Nik pertsonalki nahi nituzkenak baina gehiago ditut.

Guzti honetan Leirek esan duen bezala, erreziklaia azken pausua beharko luke, zakar gutxiago sortzea helburu, letxuak plastikoan salduta oker goaz.



Iturri bideo oso egokia topatu duzu.

Ur botilekin ez al dituzte polarrak egiten?

@Arandia: zure konparazioak ez du balio. Nik dastamenaren argudioa bota dut, eta zuk erosotasunagatik kutsatzen duenarekin lotu duzu hori. Erosotasunagatik balitz, kanillakoa hartuko nuke!

Luistxo, Frantzia ez dute kobratzen txorroko ura. Horregatik pentsatu nuen Donostiakoa ideia ona zela!



Oraindik ere Urkuzuko iturritik makina bat jendek eramaten du ura!

Kuriositate bat. Klasean "Ogitara joan", "uretara joan" (ogia erostera, ur bila) azaltzen dudanean, hainbatentzat martzianada bat da. Eibartik kanpora, herri askotan inor ez da joaten iturrira uretara! Hainbeste iturri ere ez dabil martxan.

Kuriosoa da eta harira datorrela uste dut.

Ni ez naiz aditua kontu honetan, baina kezkatuta nauka aspaldi.

Botila horiek guztiak ekoizteko, petroleoa (plastikoa); botila horiek guztiak garraiatzeko, petroleoa (gasoila); eta inork ez du bermatzen haien birziklapena (zaborra).

Zorionez edateko ona den ura bazter guztietan daukagun munduko bazter honetan, kontsumo ohitura txar bat geureganatzen eta zabaltzen ari gara zoritxarrez.

Eta azkenean jokoan dagoena oso kontu kezkagarria da gainera: ura erosteko joerak gora egin badu, eta ondorioz, iturriko uretik aldetzen baldin bagara, etxeetan jasotzen dugun uraren kudeaketan inbertitzeari uzteko presioak eta tentazioak izango dira laster.

Hemen idatzi nuen orain gutxi:

Batzuek gai komertzial gisa ikusten dute ura, eta egunerokoan ura erosten eduki nahi gaituzte (dagoeneko farmazia-industriak baino irabazi gehiago mugitzen omen dituen merkatuan). Beste askok, aldiz, gehien-gehienok seguru asko, bizitzeko eskubidearekin lotzen dugun ondasun sozialtzat daukagu ura.

Estatuek kudeatzen zutena multinazionalek modu askean salerosiko al dute?…

@luistxo Ados, ez da adibiderik hoberena. Inspirazioa lehengeo argumentoarekin amaitu zait.

Ur-Zapore kontutan ez naiz sartuko. Oso kontu pertsonal eta norbanakoa, intransferiblea aizue... alla kuidaos, argudio horrekin konformatzen zaretenok bertan goxo, on egin. Bada ordea denontzat kaltegarri den aurreragoko konturik, eztabaidatu nahi bada behinipein. Begiak itxi nahi dituenarentzat deus ez kezkagarri: "Plastikolandia"z batere axolarik ez duenari gonbitea egingo nioke datorren udan Zumaitik Debara bitarteko labarrak garbitzera etortzeko. Gezurra dirudi ... plastiko botilak birziklatzen omen diren honetan iaz metro t'erdi kuboko 100 poltsa handi atera zituzten helikoperoz, eta aurten ere ikustekoa da han zer bildu den dozenaka bolondresen artean, neroni lekuko. Edo Oria ibaiari bistaizoa bota Lasarte-Andoain bitartean... Ur-emari urriak azpian dagoena bistaratzen duenean. Nazkagarria da. Baina tira, plastikoa polita eta "guai" dela denok konbentzitzea izango da kontua.

Ura txorrotatik ala botilatik? Eztabaida honetan, beste bide bat (slternatiboa) proposatzera nator: iragazkiak.

Txorrotako ura printzipioz ez da txarra, baina ez da erabat ona ere (niri, adibidez, kloroak ez dit batere onik egiten, eta kloro piloa dauka txorrotako urak...).

Baina botilako ura erabiltzearekin ere ez nago konforme (aitortzen dut lanean hori erabiltzen dudala, oraindik , aukera alternatiboren bat hartzekotan nabilela...), eman diren arrazoiengatik.

Etxean, iragazkiaren bidetik jo dugu. Interneten bidez erosi dugu aparailua (99 euro aparailua + urtebeterako iragazkia, eta 35 bat euro, urtebeteko iragazkia), Terra.org gunean, eta oso ongi funtzionatzen du (guk txorrotaren parean paratzen dena hartu dugu, baina badago beste bat, harraskaren azpian jartzeko modukoa). Urte baterako iragazkia du aparailuak.

Edateko eta kozinatzeko, hortik hartzen dugu ura, garbitzeko, berriz, ur arrunta (aparailuak horretarako aukera ematen baitu).

Badira beste iragazki-mota batzuk ere, hortik zehar, baina nik probatu dudanaz besterik ezin dut hitz egin...

Parisen gasdun ura ematen duen iturri bat jarri behar dute martxan. Helburua, plastikozko botilen kontsumoa murriztea.